Sarısıvat Köyü Tarihçe
Yayınlama :16.12.2014
Güncelleme : 06.01.2024
Güncelleme : 06.01.2024
Sarısıvat Köyü Çanakkale İli Biga İlçesine bağlı bir köydür.
1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı sonrası, baskılar sonucu 1886 (Rumi 1302) yılında, Bulgaristan'ın Kırcalı bölgesi, Filibe kasabası Borovo köyünden gelmiştir. Geldikleri bölgeden dolayı, kendilerine "kırcalı" adı verilen göçmenler tarafından kurulmuştur. köyün kurulduğu arazi topraklarının, sarı renkte olmasından ve bu topraklarla yaptıkları evler sıvandığından veya "sarı toprakta biriken su anlamında" kurdukları köye de, Sarısıvat adı verilmiştir Kaynaklarda "Sarisifat" "Sarısuvat" olarak olarak yazılmışsa da esas adı "Sarısıvat"tır.1877-78 Osmanlı-Rus Harbinden (Doksanüç Harbinden) sonra Bulgaristan’dan Biga’ya gelmiş olan anadil olarak Türkçe konuşan Müslüman göçmen köyüdür. Borova (Borovo) Önceleri idari bakımdan Bulgaristan’ın Filibe (Hülbe=Plovdiv) ilinin İstanimeka (Asenovgrad) ilçesine bağlıydı. Daha sonraları idari yapı değişikliği nedeniye Küçük bir ilçe olan Laki'ye bağlandı. Borovo (Борово) bugün Bulgaristan’ın (България) Plovdiv (Пловдив) ilinin Laki (Лъки) ilçesine bağlı bir köydür. Laki İlçesi hudutları dahilinde Borovo'dan başka Çan Asmalı Köyünün geldiği köy olan Belica, Dzhurkovo, Drianovo sardunya, Lukavitsa Manastırı ve Yugovo köyleri de bulunmaktadır.Günümüzde Borovo Köyüne Kırcalılar, Pomaklar arasında Boruva, Borova, Baruva olarak da denmektedir Esasen Atalarımızın geldiği köy 1885 yılına kadar Borova, 1885 yılından sonrada Borovo olarak geçmektedir.
Borova’dan Neden Göç Ettiler? (Göçün Sebebi: Doksanüç Harbi) Nereye Göç ettiler ?
Doksanüç Harbi olarak bilinen ve rumî takvimle 1293, miladî takvimle 1877-78 yılında yapılan Osmanlı-Rus Harbine kadar, Borova'da yaşayanların rahatı genelde iyiydi ve mutlu bir şekilde yaşıyorlardı. Ancak Doksanüç Harbi patlayınca Bulgaristan’daki durumları çok kötüleşmesi ve azınlığa düşmesi nedeniyle köylerini, şehirlerini bırakarak göç etmişlerdir. Borova'dan ilk göçün 1877-1878 yıllarında olduğu tahmin edilmektedir. Borova’dan göç edenler Eskişehir civarına gelmişler bunların bir kısmı Biga tarafına ( Dikmen Köyü ‘ne 1878 yılında ) gelmiş bir kısmı ise Eskişehir tarafında kalmıştır.
Doksanüç Harbi olarak bilinen ve rumî takvimle 1293, miladî takvimle 1877-78 yılında yapılan Osmanlı-Rus Harbine kadar, Borova'da yaşayanların rahatı genelde iyiydi ve mutlu bir şekilde yaşıyorlardı. Ancak Doksanüç Harbi patlayınca Bulgaristan’daki durumları çok kötüleşmesi ve azınlığa düşmesi nedeniyle köylerini, şehirlerini bırakarak göç etmişlerdir. Borova'dan ilk göçün 1877-1878 yıllarında olduğu tahmin edilmektedir. Borova’dan göç edenler Eskişehir civarına gelmişler bunların bir kısmı Biga tarafına ( Dikmen Köyü ‘ne 1878 yılında ) gelmiş bir kısmı ise Eskişehir tarafında kalmıştır.
Sarısıvat ‘ı kuranların 1885 yılında ikinci göç dalgasıyla geldiği, Eskişehir tarafında bir müddet kaldıkları sonra Balıkesir İli Gönen İlçesi Taban Köyü’ne, (Taban Köyü şu anda Çanakkale İli Yenice İlçesine bağlıdır.) Çan Asmalı Köyü’ne, Biga Danişment Köyü civarına (Eski Havdan ) oradan da bugünkü Sarısıvat Köyü’ne gelmişlerdir.Sarısıvat Köyü’nün Kurulduğu tarih 1886’dır. Komşu Köyümüz Havdan Sarısıvat’tan 5 yıl, Dikmen Sarısıvat’tan 9 yıl önce kurulmuştur. üçüncü göç kısmen 1894 yılında olmuştur.Bu göçle gelenler Çan Altıkulaç ve Yuvaalar Köyü'ne yerlaşmiştir. Borova’dan dördüncü göç 1914 yılında olmuştur. (Çan Karadağ Köyüne) Borova’dan son göç 1936 yılında olmuştur (30 Hane civarı) Son göçte Borova’lıların
-Bir kısmı Kayseri Pınarbaşı Pöhrenk Köyü'ne ) Pöhrenk Köyü'nün yeni ismi Olukkaya Köyü'dür)
-Bir kısmı Niğda Bor’a
-Bir kısmı Konya Çumru’ya göç etmiştir.
-1936 sonrası Borava'da kalanlar Belitsa’ya ( Borova’ya çok yakın bir köy) yerleştikleri bilinmektedir. Sarısıtvat’lıların Halen Karadağ , Dikmen , Olukkaya Köylerinde akrabaları bulunmaktadır. Ayrıca Gönen Çığmış ve Yenice Reşadiye Köylerinde Dedeleri Borova’dan gelen aileler yaşamaktadır.
-Bir kısmı Kayseri Pınarbaşı Pöhrenk Köyü'ne ) Pöhrenk Köyü'nün yeni ismi Olukkaya Köyü'dür)
-Bir kısmı Niğda Bor’a
-Bir kısmı Konya Çumru’ya göç etmiştir.
-1936 sonrası Borava'da kalanlar Belitsa’ya ( Borova’ya çok yakın bir köy) yerleştikleri bilinmektedir. Sarısıtvat’lıların Halen Karadağ , Dikmen , Olukkaya Köylerinde akrabaları bulunmaktadır. Ayrıca Gönen Çığmış ve Yenice Reşadiye Köylerinde Dedeleri Borova’dan gelen aileler yaşamaktadır.
1936 yılında Kayseri Pınarbaşı Pöhrenk Köyü'ne ) Pöhrenk Köyü'nün yeni ismi Olukkaya Köyü'dür) göç edenlerden bir aile (Ekinciler) 1943 yılında Sarısıvat'a gelerek yerleşmişlerdir.
Fotoğraf :Bulgaristan Borovo Köyü
Köye ilk kez 19 hane geldiği ifade edilmektedir. Yapılan araştırmada köye ilk gelenler (Köyün Kurucuları) şunlardır.
| Sıra | Lakabı | Soyad | Açıklama |
|---|---|---|---|
| 1 | Pokul | Işık | |
| 2 | Osman Pehlivan | Aşkı | |
| 3 | Talebi | Arslan | |
| 4 | Aliço | (Kesin tespit edilemedi) | |
| 5 | Molla Murat | - | Kınalar'a gitmişler |
| 6 | Ali Babaç | - | Çifteçeşmeler'e gitmişler |
| 7 | Pomakoğlu | Yaz | |
| 8 | Bayramoğlu | Barut | |
| 9 | Armutoğlu | Şahan | |
| 10 | Rüstem | - | Kimsesi kalmamış |
| 11 | Turçin | Öztürk | |
| 12 | Süle Dede | Güzel | |
| 13 | Adem Mustafa | Yılmaz | |
| 14 | Kabakçı | - | Çifteçeşmeler'e gitmişler |
| 15 | İbrahim Ağa | Kıray | |
| 16 | Deli Mustafa Oğlu | Kılınç | |
| 17 | Maleşler | Karabıyık | |
| 18 | Ömeroğlu | Yaşar | |
| 19 | Korucu Mustafa | Saygılı |
Sivas İli Germencik İlçesine bağlı "Sarısuvat" ile yine aynı İlin Doğanşehir İlçesine Bağlı " Sarısuat" adlı köyü vardır. Bu köylerin Biga Sarısıvat Köyü ile yakından uzaktan ilgisi yoktur. Sadece isim benzerliği vardır.
Kaynaklar:
- Prof. Dr. Kemal Gözler ( www .geocities .com /yeniciftlik /bildiri .htm )
- Sarısıvat Köyü'nden Ahmet BARUT (92 yaşında)
- Çan Karadağ Köyü'nden Mustafa ÖNDER
- Sarısıvat Köy Kütüğü
- http://www.bigaarsivi.com
- http://www.bigafreenet.com/sr2.php?id=10
- Engin Gürsu'nun Biga, Pegai
Araştıran : Hüseyin AŞKI
Yorumlar
Yorum Gönder