Çanakkale İlinde Bitkisel Üretim: 2024 Yılı Brifing Raporu Analizi

Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürlüğü'nün 2024 yılı Brifing Raporu'na göre, ilin tarımsal yapısı ve bitkisel üretimdeki mevcut durumu detaylı bir şekilde analiz edilmiştir. Raporda, Çanakkale'nin ekonomisinde tarımın yeri, öne çıkan ürünler, tarım arazilerinin durumu ve sektörün güçlü ve zayıf yönleri ele alınmaktadır.

Çanakkale'de Bitkisel Üretimin Ekonomik Önemi ve Genel Durum

Çanakkale'nin ekonomisinin temel taşı olan tarım ve hayvancılık, il nüfusunun önemli bir kısmına istihdam sağlamaktadır. Nüfusun %31'i doğrudan tarım sektöründe çalışırken, tarıma dayalı sanayi de ilin ekonomik yapısında kilit bir rol oynamaktadır. 2024 yılı verilerine göre, ilin toplam yüzölçümünün %49,2'si ormanlarla kaplıdır, bu da tarımsal faaliyetler için ayrılan arazilerin önemini artırmaktadır.

Türkiye Sıralamasında Öne Çıkan Ürünler

Çanakkale, bazı bitkisel ürünlerin üretiminde Türkiye genelinde üst sıralarda yer alarak dikkat çekmektedir. Brifing Raporu'na göre, Çanakkale'nin üretim miktarı bazında Türkiye birincisi olduğu ürünler arasında Bakla (yeşil yem ve kuru) ve Yulaf (yeşil ot) bulunmaktadır. İl, ayrıca Biber (salçalık), Yem Bezelyesi (yeşil ot) ve Silajlık Soya'da Türkiye ikincisi; Kuşkonmaz ve Şeftali (nektarin)'de ise üçüncü sırada yer almaktadır. Çeltik, Çilek ve sofralık Domates gibi ürünlerde ise dördüncülük koltuğunda oturmaktadır.

Ekonomiye En Yüksek Katkıyı Sağlayan Ürünler

İl ekonomisine en yüksek parasal getiriyi sağlayan ürünler sıralamasında Zeytin (yağlık) ilk sırada yer alırken, onu Biber (salçalık), Çeltik, sofralık Domates ve Buğday gibi stratejik ürünler takip etmektedir. Bu ürünler, ilin ekonomik kalkınmasında ve çiftçilerin gelir düzeyinde önemli bir rol oynamaktadır.

Sulama ve Tarım Teknolojileri

Çanakkale, tarım arazilerinin sulanması konusunda Türkiye ortalamasının üzerinde bir başarı göstermektedir. İldeki toplam tarım arazisinin %26'sında sulu tarım yapılırken, bu oran Türkiye ortalaması olan %19,5'in üzerindedir. Raporda dikkat çekilen bir diğer önemli nokta ise, sebze ve meyve yetiştiriciliğinde damla ve yağmurlama gibi modern, basınçlı sulama yöntemlerinin kullanım oranının %92'yi aşmasıdır. Bu durum, su kaynaklarının etkin ve verimli kullanıldığının bir göstergesidir.

Tarımın Güçlü ve Zayıf Yönleri

Brifing Raporu, Çanakkale tarımının güçlü ve zayıf yönlerini de ortaya koymaktadır. En önemli güçlü yönlerden biri, modern sulama yöntemlerinin yaygınlığı ve kooperatifleşme oranının (%63) yüksek olmasıdır. Bu kooperatifler, özellikle soğuk hava depoları aracılığıyla yaş meyve ve sebze pazarlamasında önemli bir rol oynamaktadır.

Ancak, sektörün karşı karşıya kaldığı en büyük sorun, tarımsal işletmelerin parçalı ve küçük ölçekli yapısıdır. İşletme başına ortalama 11 parsel düşmesi, tarımsal verimliliği ve modernizasyonu olumsuz etkileyebilmektedir. Ayrıca, tarımsal işletmelerin sadece %47'sinin Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı olması, sektörün kayıt dışı ekonomisini ve veri takibindeki zorlukları göstermektedir.

Sonuç

Çanakkale, bitkisel üretim potansiyeli yüksek, modern sulama tekniklerini kullanan ve kooperatifleşme oranına sahip güçlü bir tarım ilidir. Buna karşın, işletme büyüklüğü ve kayıt dışılık gibi yapısal sorunların çözümü, ilin tarım sektörünün daha da ileriye taşınması için kritik öneme sahiptir. Raporda sunulan veriler, Çanakkale'nin tarımsal potansiyelini maksimize etmek için atılması gereken adımlar konusunda önemli bir rehber niteliğindedir.

Kaynak: Çanakkale Tarım ve Orman İl Müdürlüğü 2024 Yılı Brifing Raporu
Analiz Eden: Hüseyin AŞKI, Tarım Teknikeri