Biga Gümüşçay (Dimetoka) Şehitliği

Fotoğraf :  Engin GÜRSU ve Gümüşçay Şehitliği

Gümüşçay (Dimetoka) Şehitliği

Çanakkale'nin Biga ilçesine bağlı bir belde olan Gümüşçay (eski adıyla Dimetoka), Çanakkale Savaşları sırasında önemli bir rol üstlenmiş ve cephe gerisi hizmetlerinde kullanılmıştır. Bu tarihi görevin bir neticesi olarak, beldede günümüzde Gümüşçay (Dimetoka) Şehitliği bulunmaktadır.

Menzil Hastanesi ve Şehitlerin Defni

1915 Çanakkale Deniz ve Kara Savaşları yaşanırken, yaralı askerler öncelikle deniz yoluyla Karabiga'ya getirilirdi. Yaralılara gerekli tedaviyi verecek yeterli hastane bulunmadığından, askerler buradan, büyük hanay evlerin hastane binası olarak kullanıldığı, Gümüşçay (Dimetoka)'daki 3. Menzil Hastanesi'ne sevk edilir ve tedavileri burada yapılırdı. Tedavileri sırasında şehit düşen askerler, Gümüşçay (Dimetoka) mezarlığına defnedilmiştir.

Beldede dört farklı mezarlık bulunmasına rağmen, şehitlerin yattığı bu alana Şehitler Mezarlığı adı verilmiş ve mezarlığa giden yol da Şehitler Caddesi olarak adlandırılmıştır.

Unutulmaktan Şehitliğe: Yeniden Oluşturulma Süreci

Gümüşçay (Dimetoka) Şehitliği'nde yatan Çanakkale Şehitleri'nin varlığına 2011 yılına kadar yeterince ilgi gösterilmemiştir. Emekli öğretmen ve aynı zamanda "Biga Pegai" ve "Biga Şehitliği" kitaplarının yazarı olan araştırmacı Engin Gürsu, yaptığı çalışmalar neticesinde bu şehitlerin künye bilgilerine ulaşmıştır.

Gürsu'nun çabalarıyla, 96 yıl boyunca unutulan şehitlerin künyeleri belirlenmeye başlanmış ve şehitliğin oluşturulması için ilk adım atılmıştır. Künyesi ilk belirlenen şehit, Adana-Karaisalı'ndan Mehmet oğlu Ahmet olmuştur ve onun mezar taşının konulmasıyla şehitlik oluşturulmasına başlanmıştır.

"Bir Taş Da Sen Koy" Kampanyası ve Açılış

Zamanın Gümüşçay Belediye Başkanı Adnan Pastırmacı, bu çalışmaları destekleyerek "Bir taş da sen koy" kampanyasını başlatmıştır. Bu kampanya sayesinde, künyeleri belirlenen 59 şehit için çeşitli kurum ve kuruluşlardan sağlanan yardımlarla Gümüşçay Şehitliği resmi olarak oluşturulmuştur. Şehitliğin açılışı 18 Mart 2012 tarihinde gerçekleştirilmiştir.

Şehitliğin oluşturulmasından sonraki dönemde, künyeleri belirlenen üç şehidin ardından, Niğde-Koçhisar'lı Seyf Ali oğlu Abdullah'ın mezar taşının yapımını S.S. 14 Nolu Biga Birlik Küçük Otobüsçüler ve Minibüsçüler Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi Başkanı Mehmet Sert ve Yönetim Kurulu üstlenmiştir.

Bu şehidimizin mezar taşı, savaşlardan 102 yıl sonra, Gümüşçay (Dimetoka) Şehitliği'ne konulmuştur. Mezar taşının konulması törenine  O zamanki Gümüşçayi Belediye Başkanı Adnan Pastırmacı, Tarihçi Ömer Aslan, araştırmacı Engin Gürsu ve eşi Nazmiye Gürsu katılmıştır.

Gümüşçay Şehitliği, Çanakkale Savaşlarında yara alıp cephe gerisinde hayatını kaybeden vatan evlatlarının hatırasını yaşatan önemli bir manevi merkezdir.

Kaynaklar:
https://www.bogazgazetesi.com.tr/mezar-tasi-102-yil-sonra-koyuldu

https://bigacarsambapostasi.com/cumhuriyetin-100-yilinda-gumuscay/

https://www.canakkaletv.com.tr/102-yil-sonra-mezar-tasi-koyuldu/5755/

https://www.facebook.com/groups/bigaaktiviteleri/

Not : 

Bu yazıda adı geçen Emekli öğretmen ve araştırmacı Engin GÜRSU 1 Eylül 2021 tarihinde vefat etmiştir.Eğitim ve araştırma alanına yaptığı katkıları saygıyla anıyoruz.