Kayıtlar

Kepez Konserve Fabrikası: Köylü Sermayesiyle Kurulan Bir Kırsal Kalkınma Modeli

Resim
Özet Çanakkale’nin Kepez beldesinde (eski adıyla Kepez Köyü) 1950’li yıllarda kurulan Kepez Meyve Sebze İstihsal ve Konservecilik Türk Anonim Şirketi ve bu şirket bünyesinde faaliyete geçen Kepez Konserve Fabrikası, Türkiye’de köylü sermayesiyle kurulan ilk anonim şirket yapılı sanayi girişimlerinden biridir. Bu çalışma; fabrikanın kuruluş sürecini, hukuki altyapısını, üretim faaliyetlerini, birleşme ve tasfiye aşamalarını ve Kepez’in sosyo-ekonomik dönüşümüne olan etkilerini, arşiv belgeleri, resmî kayıtlar ve sözlü tarih tanıklıkları ışığında ele almaktadır. 1. Giriş Çanakkale’nin Kepez beldesinde (eski adıyla Kepez Köyü) kurulan Kepez Konserve Fabrikası, Türkiye’de köylü sermayesiyle hayata geçirilen en erken anonim şirket yapılı sanayi girişimlerinden biridir. 1950’li yıllarda Kepez ve çevresinde domates başta olmak üzere sebze ve meyve üretimi hızla artmış; ancak bu ürünlerin pazarlanması ve gerçek değerinde değerlendirilmesi ciddi bir sorun olarak ortaya çıkmıştır. Yakın çevredek...

Çanakkale İli Biga İlçesi Pomak El Dokumaları

Resim
Fotoğraf: Hüseyin AŞKI-Sarısıvat Köyü  Çanakkale ilinin Biga ilçesi, Bulgaristan'dan göç ederek bölgenin dağlık kesimlerine yerleşen Pomak Türklerine ev sahipliği yapmaktadır. Pomak Türkleri, miladi 916'dan itibaren Orta Asya'dan ayrılıp Ukrayna ve Romanya üzerinden Balkanlar'a ulaşan Kuman Türkleri olarak bilinmektedir. Balkanlar'da bulundukları bölgelerde kendilerine "Pomagaç" (yardımcı) adı verilmiş, bu sözcük zamanla "Pomak" şekline dönüşmüştür. Pomaklar, gerçekleştirmiş oldukları göçler sırasında kültürlerini, dillerini, geleneklerini ve el sanatlarından biri olan dokumacılığı hem Bulgaristan'da hem de Türkiye'de yerleştikleri bölgelerde yaşatmayı sürdürmüşlerdir. Bugün Biga çevresi Pomak köylerinde (Işıkeli, Kaynarca, Ilıcabaşı, Elmalı vb.) el dokumaları üretilmektedir. Bu dokumalar, hammaddelerine, boyutlarına, tiplerine, örgü tekniklerine, renk ve desenlerine göre çeşitlenerek farklı kullanım alanları bulmaktadır. Dokumaların Yapı...

Bigalı Mehmet Çavuş'un Mezarı ve Anıt Mezarının Tarihçesi

Resim
Bigalı Mehmet Çavuş'un Mezarı ve Anıt Mezarının Tarihçesi Çanakkale Fedakârı olarak bilinen ve bütün hayatını mütevazı bir şekilde geçiren Bigalı Mehmet Çavuş, 3 Şubat 1964 tarihinde hayata gözlerini yummuştur. Vefatının ardından eşi Fatma Tabakoğlu da 13 gün sonra vefat etmiş ve Mehmet Çavuş ile aynı mezara defnedilmiştir. Mehmet Çavuş'un ebedi istirahatgâhı olan Bahçeli Köy Mezarlığı'ndaki ilk mezar taşına "Çanakkale Fedakârı Mustafa oğlu Mehmet Çavuş" ifadeleri yazılmıştır. Kahramanın hatırasını yaşatma çabaları zamanla artmış, ilk olarak Çanakkale Deniz Zaferi'nin 67. yılı kutlama programı kapsamında hatıraları Çanakkale Boğaz Komutanlığı Müzesi'nde sergilenmiştir (18 Mart 1982). Ekrem Boz'un teşvikiyle 2001 yılında Çanakkale Turizm Tanıtma Derneği tarafından Bahçeli Köyü'nde Mehmet Çavuş'un kabri başında ilk anma programı gerçekleştirilmiştir. Bu program sırasında Cemalettin Yıldız, şehitlikten getirdiği toprağı kahramanın mezarına dökmüş ...

Çanakkale Fedâkarı Bigalı Mehmet Çavuş Belgeseli

Resim
Bigalı Mehmet Çavuş Belgeseli Bu belgesel; Çanakkale Savaşları’nın simge kahramanlarından Bigalı Mehmet Çavuş’un hayatını, fedakârlığını ve vatanseverliğini konu alan bir YouTube belgesel videosunun transkriptine dayanmaktadır. Yapım, Çanakkale Cephesi’nde özellikle Seddülbahir çıkarması sırasında yaşanan kritik anları ve Osmanlı Devleti’nin genel seferberlik sürecini tarihsel bağlamıyla ele alırken; Mehmet Çavuş’un cephanesi bittiğinde kürekle savaşmaya devam etmesi gibi efsaneleşmiş kahramanlık hikâyelerine odaklanmaktadır. Belgeselde ayrıca, Mehmet Çavuş’un Mustafa Kemal Paşa ile hastanede yaptığı konuşma, savaş sonrasında yoksul ve mütevazı yaşamı, ailesinden ve tanıdıklarından aktarılan anılarla aktarılmakta; onun milli fedakârlığın yaşayan bir sembolü oluşu vurgulanmaktadır. Maaş teklifini reddetmesi ve “Türkiye’nin sağlığını” dilemesi gibi olaylar, karakterinin yüceliğini ve vatan sevgisini çarpıcı biçimde ortaya koymaktadır. Belgeselin Gösterimi 10 Ağustos Anafartalar Zaferi’ni...

Bigalı Mehmet Çavuş Savaş Galerisi

Resim
Fotoğraf : TRT Bigalı Mehmet Çavuş Savaş Galerisi Çanakkale İli Biga İlçesi Bahçeli Köyü’nde bulunan eski köy okulu, 2015 yılında başlatılan çalışmalar kapsamında restore edilerek Bigalı Mehmet Çavuş Savaş Galerisi’ne dönüştürülmüştür. Bu galeri, yalnızca bir sergi alanı olmanın ötesinde; Çanakkale Savaşları’nın ruhunu, cephede verilen mücadelenin insani yönünü ve Bigalı Mehmet Çavuş’un şahsında somutlaşan fedakârlığı ziyaretçilere aktarmayı amaçlamaktadır. Savaş Galerisi’nde; Çanakkale Savaşları’na ait çeşitli harp hatıraları, dönemsel bilgi panoları ve görsel materyaller sergilenmektedir. Galeride yer alan anlatımlar, Bigalı Mehmet Çavuş’un hayat hikâyesiyle birlikte, onun mensubu olduğu kuşağın vatan savunmasında üstlendiği sorumluluğu tarihsel bağlamı içinde ele almaktadır. Fotoğraf :Çanakkale İl Milli Eğitim Müdürlüğü Restorasyon çalışmalarıyla birlikte yapı, köyün hafızasında önemli bir yere sahip olan eğitim mekânı kimliğini korurken; yeni işleviyle tarih, vefa ve bilinç eksenin...

Biga’dan Çanakkale İlçelerine ve Çevre İllere Ulaşım Mesafeleri

Biga-Çanakkale Arası 96  Km Çanakkale’nin önemli ilçelerinden biri olan Biga , hem il içi hem de Marmara ve Ege bölgelerine olan kara ve deniz bağlantılarıyla stratejik bir konuma sahiptir. Bu yazıda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü   verileri esas alınarak, Biga’dan Çanakkale’nin ilçelerine ve bazı büyük illere olan uzaklıklar ile feribot ve köprü bağlantılarına dair önemli bilgiler derlenmiştir. Biga’dan Çanakkale’nin İlçelerine Uzaklıklar Çanakkale (Merkez): 96 km Çan: 32 km Yenice: 56 km Bayramiç: 85 km Ezine: 109 km Ayvacık: 130 km Gelibolu: 69 km Eceabat: 110 km Bozcaada: 130 km (Karayolu + feribot) Gökçeada: 116 km (Karayolu + feribot) Bozcaada ve Gökçeada’ya ulaşımda, karayolunun yanı sıra deniz yolu kullanımı zorunludur . Biga’dan Bazı Büyük İllere Uzaklıklar Ankara: 573 km İstanbul: 338 km Balıkesir: 168 km Bursa: 178 km İzmir: 341 km Edirne: 255 km Bu mesafeler, Big...

Seddülbahir Kahramanı ve Mehmetçiğin İsim Babası Bigalı Mehmet Çavuş

Resim
Bigalı Mehmet Çavuş  Bigalı Mehmet Çavuş: Seddülbahir Kahramanı ve Mehmetçiğin İsim Babası Bigalı Mehmet Çavuş (Mustafa oğlu Mehmet), 1878 (Rumi 1294, Miladi 1878) yılında Bulgaristan'ın Filibe kentinde dünyaya gelmiş bir Türk askeridir. Bazı kaynaklara göre ise 1881 yılında Filibe'nin Ayran Köyü'nde doğmuştur. Babasının adı Mustafa'dır. Ailesi, 93 Harbi (1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı) sırasında artan baskı ve katliamlar nedeniyle Anadolu'ya göç etmiş ve Çanakkale'nin Biga ilçesine bağlı Bahçeli köyüne (o dönemki adıyla İhsaniye) yerleşmiştir. Mehmet Çavuş, bu göç esnasında bebekti. Mehmet Çavuş, askerlik hizmetinde toplam 16 yıl görev yapmış, Balkan Savaşları'na gönüllü olarak katılmış ve Birinci Dünya Savaşı seferberliğinde 34 yaşındaydı. Çanakkale Savaşı'ndaki Destanı I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale cephesinde çavuş rütbesiyle Osmanlı ordusunda görev yapmıştır. Çanakkale Savaşı (1915-1916) sırasında topçu birliklerinde yer almış, özellikle Seddülbah...

Biga'da Arıcılık Durumu (2024 Verileri)

• Arıcılık Yapan Üretici Sayısı: Biga ilçesinde 247 üretici arıcılık yapmaktadır. Bu sayı, Çanakkale genelinde arıcılık yapan toplam 1.630 üreticinin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Ekonomik Katkı ve Desteklemeler • Bal Üretim Değeri: Biga, 2024 yılı Hayvansal Üretim Değerleri tablosunda Bal üretimiyle (₺62.976.000) ekonomik katkı sağlamaktadır. • Arılı Kovan Desteklemesi : Biga'daki arıcılar, 2024 yılında ödenen 2023 yılı Arılı Kovan Desteklemesi kapsamında da desteklenmiştir. Bu kapsamda, 198 arıcıya ait 12.264 kovan için toplam ₺724.320 destekleme ödemesi yapılmıştır. Biga, desteklenen koloni sayısı (13.873) ve toplam destek tutarı (₺1.365.000) ile 2024 yılı Arılı Kovan Desteklemesinden en büyük payı alan ilk üç ilçe arasında yer almaktadır. Genel İl Verileriyle Kıyaslama Çanakkale genelinde 2024 yılı itibarıyla toplam 83.854 arı kovanı (1.335 eski tip, 82.519 yeni tip) bulunmakta ve toplam 2.298 ton bal üretilmektedir. Biga'daki üreticiler, il genelindeki bu toplam üre...

Biga İlçesinde Tarım ve Hayvancılık

Biga İlçesi: Çanakkale’nin Öncü Tarım ve Hayvancılık Merkezi Çanakkale’nin en büyük yüzölçümüne sahip ilçesi olan Biga, ilin tarım ve hayvancılık sektörlerindeki lider konumunu 2024 yılı verileriyle pekiştirmektedir. Biga, 137.601 hektarlık bir alana sahip olup,, toplam nüfusu 94.112 kişidir ve bu nüfusun önemli bir kısmı (36.232 kişi veya %38) doğrudan tarım sektöründe yer almaktadır. Tarımsal Üretim ve Stratejik Konumu Biga, zengin toprak varlığı ve gelişmiş sulama altyapısı sayesinde Çanakkale tarımının kilit noktalarından biridir. • Toprak Varlığı ve Kullanımı : Biga’daki işlenebilir arazi miktarı 60.422 hektar olup, bu alan ilin toplam işlenebilir arazisinin %18,2'sini oluşturmaktadır,. İşlenebilir arazinin 54.634 hektarı Tarla Arazisi (Nadas Dahil) olarak kullanılmaktadır. İlçenin başlıca tarım alanları arasında Biga Ovası ve Karabiga Ovası yer almaktadır,. Biga, 17.874 Ton kimyevi gübre tüketimi ile ilde en fazla gübre kullanılan ilçedir,. • Sulama Potansiyeli : Biga, 26.000...

Biga Mehmet Rüştü Bey Konağı

Resim
Fotoğraf : Mehmet Rüştü Bey Konağı (Fotoğraf Biga Belediyesi sayfasından alınmıştır.) Mehmet Rüştü Irmak Konağı (veya Mehmet Rüştü Bey Konağı), Biga'nın en ikonik tarihi yapılarından biri. 1800'lerin sonlarında Alanyalı kereste tüccarı Mehmet Rüştü Efendi tarafından ailesi (eşi, bir oğlu ve üç kızı) için yaptırılmış ahşap bir konak. Mimarı Gelibolulu Tahsin Ağa; birinci kat Ermeni ustalar, üst kat Rum ustalar tarafından inşa edilmiş, bu yüzden iç tasarımda farklı üsluplar göze çarpıyor. Uzun yıllar aile evi olarak kullanılan konak, Mehmet Rüştü Efendi'nin ortanca kızı Nazmiye Gürkaynak'ın 1993'teki vefatından sonra torunu Prof. Dr. Mehmet Rüştü Gürkaynak tarafından korunmuş. 7 yıl süren restorasyonla (mimarlar Cem Bender ve Canan Çapalov'la çalışılarak) 2000 yılında MRG Hotel adıyla butik otel, konferans ve eğitim merkezi olarak açılmış. M (tarihi konak), R ve G bloklarından oluşan tesis; 53 oda, 2 suit, restoran (Refet Restaurant), bar (Gönenç Bar), seminer...